Thông tin phật giáo, đạo phật, thư viện phật giáo

Vì sao chúng ta dễ mắc tội khẩu nghiệp?

Chúng ta ít để ý khẩu nghiệp là vì ngôn ngữ không có hình tướng! Ví dụ như giờ chúng ta đấm ai hay là chúng ta sát thương ai thì dễ dàng thấy được hình ảnh đó. Nhưng một lời nói cay độc sẽ là vũ khí vô hình sát thương người ta đến chết mà đôi khi chúng ta không ngờ đến!

 

Trong ba nghiệp Đức Phật dạy là: Thân nghiệp – Khẩu nghiệp – Ý nghiệp thì Ý nghiệp dẫn đầu các hành động về thân và miệng. Tuy nhiên khi ý nghĩ đó biểu hiện thành ngôn ngữ hay những hành động thì sự tạo nghiệp đó mới rõ ràng. Còn nếu nó vẫn nằm trong suy nghĩ thì “Tội từ tâm sinh do tâm diệt”. Cho nên chúng ta biết rằng khi đã biểu hiện thành hành động thì bắt đầu có oan trái. Ngôn ngữ cũng vậy!

Trong năm giới mà Đức Phật khuyên chúng ta nên giữ, có giới không nói dối. Cụ thể là chúng ta không nên biến nó thành bốn vấn đề:

         - Ác khẩu: tức là lời nói cay độc, hung ác.

         - Ỷ ngữ: tức là lời nói hoa mỹ với mục đích lừa đảo.

         - Vọng ngôn: tức là trái với sự thật.

         - Lưỡng thiệt: tức là nói “Đâm bị thóc thọc bị gạo”, ba phải.

Tội khẩu nghiệp có hai loại

Người xưa có nói rằng là: Của cải vật chất chúng ta có chất như núi nhưng mà miệng ăn hoài nó cũng sẽ hết; Công đức chúng ta làm cả đời rất cực khổ nhưng mà miệng chỉ trích, mỉa mai, thị phi, ác khẩu – nó cũng làm tan hoang 

Hai ý này cho thấy rằng: Sự thành bại, tội phước chủ yếu từ miệng mà sinh ra.

Tội khẩu nghiệp do ăn uống

Thức ăn là một nhu cầu không thể thiếu đối với con người, không thể sống trên cuộc đời mà không có ăn được. Nhưng mà cái ăn này nó cũng đem đến cho chúng ta những cái oan trái khôn lường.

Người ta từng nói rằng: “Cái bao tử chúng ta là một nghĩa địa di động”. Bao tử chúng ta không lớn nhưng cả đời, nó chứa cả kho thịt động vật như: heo, bò, gà, vịt…được đưa vào từ miệng của chúng ta.

Đức Phật từng nói: “Sự sống chúng sinh sống bằng sự chết”

Khi đưa ra giới không sát sanh, Đức Phật không ngăn cấm chúng ta ăn mặn mà Ngài thấy được nhân quả từ việc vay trả nợ máu qua cách ăn uống này, Ngài khởi lòng thương xót nên khuyên Phật tử nên hạn chế hoặc tốt nhất là ngưng lại.

Tuy nhiên, thực tế con người vì muốn an tâm hơn và bớt đi sự mặc cảm về tội lỗi, lo lắng nên tự cho rằng: Vật dưỡng nhơn và nhiều quan điểm khác. Nhưng luật nhân quả là quy luật sòng phẳng, nó không hình thành do lời nói của ai hay quan điểm của ai mà nó vốn tồn tại một cách khách quan trong vũ trụ mà Đức Phật đã nhìn ra được.

 

Cuộc đời chúng ta cứ sòng phẳng, thoải mái – Vay nợ máu của chúng sinh rồi chúng ta cũng tái hiện lại hình thái đó để chúng sinh vay lại để tồn tại, thay nhau mà tồn tại trên cuộc đời này, đó là chuyện bình thường.

Chúng ta nhìn trên các video clip đăng tải những lò sát sinh, thật sự đáng sợ. Và có bao giờ chúng ta nghĩ rằng: Một giai đoạn nào, một kiếp nào chúng ta là những loại chúng sinh như vậy không? Cho nên đây là điều mà chúng ta thấy rằng: May mắn học được chân lý, còn làm được hay không là việc của chúng ta !  Đó là một phần cơ bản mà về tội khẩu nghiệp thông qua việc ăn uống.

           Tội khẩu nghiệp do lời nói

Người xưa từng nói “Lưỡi không xương nhiều đường lắt léo” – tức là chúng ta nói cái cách gì cũng được. Một người có tu tập như thế nào đi chăng nữa mà khi nói ra những lời rơi vào trong bốn trường hợp: Vọng ngôn – Ác khẩu – Lưỡng thiệt – Ỷ ngữ cũng đem oan trái đến cho chúng ta  và tất cả mọi người.

Người xưa từng nói rằng: “Nhất ngôn khả dĩ hưng bang – Nhất ngôn khả dĩ  tán bang” nghĩa là “Một lời nói có  thể làm hưng thịnh một đất nước nhưng mà cũng một lời nói làm tiêu tan đi một đất nước”. Có những khi chúng ta thật nhưng mà sự thật đó làm đau khổ người khác. Ví dụ khi thấy một người có tật ở chân trong một nơi tập thể đông người thì có người nói "Anh què nào đó lên đây coi…”. Anh ta nói thật nhưng mà nói như vậy không phù hợp và dễ dàng đem đến sự tổn thương của một người khác, sẽ tạo nên oan trái.

Cho nên nói thật không có nghĩa là muốn nói gì nói mà có những điều thật mà gây nguy hiểm, tai họa khôn lường.

Cái miệng nói của chúng ta rất là nguy hiểm. Khi thương thì người ta nói theo hướng tích cực, khi ghét thì người ta nói những lời cay độc. Vì thế thật sự mà nói: Cơ bản không tin vì họ chưa chứng Thánh nên họ có thể thay đổi ngôn ngữ và quan điểm của chính mình. Vụ án của Hoa Hậu Phương Nga là ví dụ điển hình để chúng ta học hỏi và rút ra kinh nghiệm cho mình trước những lời nói. Con người ở đời là như vậy! Không có một cái gì gọi là bền chắc, không có một cái gì thật sự tin cậy.

– Đối với người có trí hay là người có bản lĩnh không quá quan trọng việc khen nhưng mà cũng không quá bận lòng việc chê.

– Còn người thường quá quan trọng việc khen thì lại rất khổ tâm vì chê. Khi được khen mà thấy thích thì mai này khi bị chê thì cũng chịu tác động lớn về tinh thần.

Chúng ta nên nhớ, ở đời khen chê là chuyện bình thường: Khi người ta thích người ta nói như vầy – Khi không thích người ta nói thế kia. Đừng có nghe người ta nói như vậy là tin rằng mọi việc nó sẽ là như vậy !

Nên cẩn ngôn khi nói

Lời nói không phải là tên bắn, cũng không phải là dao đâm nhưng mà chúng ta thấy nó vẫn có cái tác hại nguy hiểm như là tên bắn, như là dao đâm. Cho nên người tu học cần phải nên cẩn thận trong bốn trường hợp: Vọng ngôn – Ỷ ngữ – Ác khẩu – Lưỡng thiệt, bởi “Cái miệng còn nhanh hơn cái đầu” – tức là ý nghĩ không kịp để chúng ta nói để kiểm soát thành ra chúng ta dễ dàng dẫn đến sự sai quấy này, tạo nghiệp khôn lường.
 

 

Trong Phật Giáo có một câu truyện răn đe cho những người truyền bá, giới thiệu Đạo Phật. Đó là câu chuyện của Ngài Bách Trượng và một con chồn. Con chồn đó là hóa thân của một vị tỳ kheo bị đọa 500 kiếp do một lần thuyết pháp sai đến đại chúng mà không hay biết. Chúng ta thấy : Một lời nói sai với chân lý thì trả cái giá như vậy!

Bản thân của những thầy tu phạm giới thì ở trong Luật Đạo cho rằng đó là chuyện nhỏ. Nhưng mà dạy sai mọi người để làm ảnh hưởng đến niềm tin của quần chúng – đó là tội lớn.

Cho nên người ta nói  “Đa ngôn đa quá – Nói nhiều lỗi nhiều”. Dĩ nhiên trong vô vàn lời nói chúng ta có những cái sai nhưng mà chúng ta không kiểm soát hết được. Ngài xưa khi truyền đạo, những người ngoại đạo nói xấu Đức Phật hay là mỉa mai Đức Phật hay là nói những điều không phù hợp  thì Đức Phật không có trả lời mà im lặng. Vì vậy lời Đức Phật dạy cho các đệ tử cũng như vậy và khuyến khích những người Phật tử tại gia là: “Nếu cần thì trả lời một cách phù hợp, một sự chân thật còn không thì ở đây chúng ta cứ im lặng”

Lợi ích khi nói lời chân thật và cách chuyển hóa tội khẩu nghiệp

Người có lòng chân thật thì khi người ta nói mình nói sai mà mình thừa nhận và sửa sai. Còn đa phần những người tầm thường là khi nghe người ta nói mình sai mình nhận sai mình sợ mình thấp kém, sợ hổ thẹn, mắc cỡ nên sẽ chối hoặc cãi lại. Nên khi một con người nói lời chân thật thì điều này đánh giá được giá trị của con người đó.

Trong Kinh Thập Thiện – Đức Phật có nói với Long Vương về lợi ích của những người nói lời chân thật :

          Thứ nhất là: Miệng người này trong sạch- thường tỏa mùi thơm ưu bát.

          Hai là: Những người này được mọi người cung kính, tin dùng.

          Ba là: Được những lời mà tín thuận này được Nhân Thiên cung kính.

          Bốn là: Dùng những lời hòa ái này để mà an ủi chúng sinh.

          Năm là: Trí tuệ của người này sắc bén, biện tài, vô ngại v.v…

 

Vì vậy, ở đời có người nói mà không ai tin thì biết rằng tại họ đã từng nói dối, có thể không kiếp này thì những kiếp khác. Cho nên cùng là một vấn đề nhưng mà một người này nói thành, một người này nói lại không thành.

Muốn thay đổi lời nói không phải dễ  bởi vì nó là những cái điều mà chúng ta không thấy. Nhưng Đạo Phật luôn khẳng định rằng tất cả nghiệp nói chung hay khẩu nghiệp nói riêng đều có thể chuyển được. Điển hình như tổng thống Roosevelt, vốn là người nói ngọng từ nhỏ nhưng bằng sự nổ lực, ông trở thành một người học trường Luật và ra làm Tổng Thống. Đây là sự cố gắng để chuyển nghiệp.

Vì vậy, một người khi biết mình mắc tội khẩu nghiệp thì nên hạn chế nói ít lại, khi muốn phát ngôn phải xem xét lời nói đó có gây ảnh hưởng gì không? Học hỏi, trao dồi thêm kỹ năng kèm theo đó là sám hối. Với sự quyết tâm như thế thì tội khẩu nghiệp sẽ được chuyển hóa.