Từ điển phật học
CỬU LOẠI CHÚNG SANH
Cửu loại chúng sanh tức là chúng sanh có chín loại là phân biệt theo hình thức xuất sanh mà nói, bao gồm như sau:
Noãn sanh: Nở từ trong trứng ra như gà vịt
Thai sanh: Sanh từ bào thai như người, heo
Thấp sanh: Sanh từ chỗ ẩm thấp như côn trùng.
Hóa sanh: Biến hóa mà sanh như các loài Trời, loài ở Địa ngục loài người trong kiếp sơ khai do biến hóa mà có, đây là lúc thế giới mới hình thành.
Hữu sắc: Loài chúng sanh có sắc thân, sống đời sống tinh thần thuần túy như chúng sanh ở cõi Trời vô sắc giới
Vô sắc: Loài chúng sanh không có sắc thân chỉ có đời sống tinh thần thuần túy như chúng sanh ở cõi Trời vô sắc giới.
Hữu tưởng loại chúng sanh: Không có sắc thân nhưng có tri giác tưởng tượng
Vô tưởng loại chúng sanh: Tu tập thiền định đến độ vô thức, cho nên cũng không có trí giác tưởng tượng.
Phi hữu tưởng phi vô tưởng: Loại chúng sanh này đạt tới cấp cao, tu thiền định cao nhất, có thể đạt được ở cõi Trời vô sắc. Loài chúng sanh này đã đoạn trừ phiền não, kèm theo tâm thức không có tưởng, nghĩa là còn tồn tại trong hình thức tưởng vi tế nhỏ nhiệm.
(Theo PHDS của Như Thọ - Nguyên Liên)
