Nên đặt lòng tin như thế nào?

Lòng tin hay còn gọi là sự tin tưởng giúp mối quan hệ của con người gắn kết nhau, giúp chúng ta thấy cuộc sống tươi đẹp và ý nghĩa. Nhưng ngược lại, lòng tin cũng khiến người ta dễ rơi vào sự tuyệt vọng, đau khổ và sợ hãi. Vậy chúng ta nên đặt lòng tin như thế nào là phù hợp?


Cuộc sống muôn hình vạn trạng, có người tốt kẻ xấu, có những việc thiện, việc ác và chúng luôn diễn ra trong cuộc sống của chúng ta bất kỳ lúc nào mà không theo sự sắp đặt hay suy nghĩ của một ai.

Ắt hẳn, mấy chục năm có mặt trên cuộc đời, chúng ta từng không ít lần phải rơi vào trạng thái mất đi niềm tin, tuyệt vọng, đau khổ về một ai đó, một việc gì đó mà mình đã hi vọng và nổ lực rất nhiều để mong muốn mọi thứ theo suy nghĩ của mình. Toy nhiên, nếu là người học Phật, chúng ta sẽ hiểu vạn vật trong vũ trụ này luôn có sự chi phối của luật nhân quả, nhân duyên.

Vai trò của lòng tin trong cuộc sống

Lòng tin là chất keo dính để kết nối các mối quan hệ xã hội và để mọi việc trong cuộc sống được vận hành trơn tru. Tin vào những điều tốt đẹp sẽ giúp chúng ta cảm thấy yêu đời và có những động lực.

Chẳng hạn, nếu bạn tin trong cuộc sống còn những những mảnh đời bất hạnh, thiếu thốn thì tâm bạn lại rộng mở và luôn có những hành động tích cực để san sẻ. Khi ấy, bạn sẽ tự tìm được niềm vui cho chính mình.

Hay bạn tin rằng: Bằng sự nổ lực, phấn đấu của mình trong công việc hay trong sự tu tập sẽ đạt được thành quả như mong muốn. Từ đó, bạn sẽ có nguồn động lực lớn để vượt qua những thử thách.

Vì sao lòng tin bị đánh mất?

Nguyên nhân 1: Do gặp nhiều sự lừa dối trong cuộc sống

Nếu như lòng chân thành là chất liệu để xây dựng nên lòng tin thì sự lừa dối là một cơn bão tố làm sụp đổ đi bức tường thành của lòng tin. Ở đời, người ta dùng sự lừa dối để đạt được lợi ích cho cá nhân, bảo vệ quyền lợi của họ hay để làm đau khổ, trả thù người khác.

Câu chuyện dân gian Tấm Cám, Thạch Sanh Lý thông, Cô bé quàng khăn đỏ hay truyện lịch sử Mị Nương Trọng Thủy… đều cho ta thấy rõ về sự lừa dối vì mục đích cá nhân.

Trong các bài báo hay những câu chuyện đời thường, chúng ta không ít lần đọc hay nghe kể về vụ việc chồng lừa tiền, vợ gạt tiền chồng, con cái lừa tiền ba mẹ hay ngược lại để vì thỏa mãn nhu cầu bất chính riêng cho mình.  Trong mối quan hệ tình cảm nam nữ cũng thế, ngoại tình, lợi dụng tình cảm để vì mưu lợi cá nhân. Người càng đặt nhiều lòng tin thì khi bị lừa dối, họ càng rơi vào sự đau khổ càng nhiều.

Nguyên nhân 2: Ảnh hưởng từ môi trường xung quanh

Đôi khi, những người có tính hoài nghi, mất niềm tin không nhất thiết họ đã từng bị tổn thương về lòng tin, mà do họ bị ảnh hưởng từ môi trường sống trong gia đình.

Một đứa trẻ sống trong gia đình chứng kiến cảnh ba mẹ lừa dối nhau sẽ có thái độ sống phòng ngừa, khép kín hoặc hình thành cách sống hờ hợt vì luôn e sợ người khác sẽ làm tổn thương mình. Ngược lại một đứa trẻ sống trong sự yêu thương, chân thành thì tấm lòng sẽ cởi mở hơn, suy nghĩ tích cực hơn.

Nguyên nhân 3: Thường bị chê trách nhiều.

Lòng tin có hai dạng: Tin ở bản thân mình và tin ở người khác. Những người thiếu tự tin là họ không tin vào khả năng bản thân mình khi họ đã rơi vào nhiều lỗi lầm, sai trái hay có những mặt hạn chế mà lại không nhận được sự động viên, chỉ dẫn, ngược lại là sự chê cười, mỉa mai, chê trách. Từ đó, họ sẽ bị áp lực và mất hẳn đi niềm tin ở bản thân, cảm thấy bất tài và tự khép kín mình.

Biểu hiện của người mất lòng tin.

Lòng tin là nguồn sống của tinh thần, khi một người bị lừa gạt nhiều hay thiếu tự tin, theo bản năng họ sẽ có những hành động để bảo vệ lấy mình như sau:

– Thu hẹp mình, ít cởi mở, hòa đồng với mọi người vì tâm lý sợ lừa gạt

– Có thái độ nghi ngại trước ai đó hay sự việc nào đó.

– Có tâm trạng lo âu và những suy nghĩ tiêu cực về các mối quan hệ xung quanh và về chính bản thân mình.

Vậy chúng ta có nên đánh mất lòng tin?

Nhiều người luôn khuyên rằng: Tin ai thì tin một nửa, sống đừng quá cả tin. Nghĩa là chúng ta vẫn giữ lòng tin nhưng đừng quá tin, quá đặt hi vọng hoàn toàn để tránh những hậu quả xấu xảy ra hay tránh đi sự thất vọng, đau khổ từ ai đó hay điều gì đó vì mọi thứ luôn có thể xảy ra.

Đức Phật cũng dạy rằng: Khi nào chứng quả A-la-hán thì mình mới có thể tin vào tâm ý của mình. Nói như vậy để thấy rằng mọi thứ đều tương đối, đều vô thường đổi thay. Mình mà chưa thể tin vào chính mình thì không nên tin tưởng tuyệt đối vào người khác, dù họ là bất cứ ai hay việc gì.

Ngay cả giáo pháp của Đức Phật để lại, Ngài cũng khuyên người đời sau nên đến tìm hiểu, hiểu rồi hãy tin. Và Ngài cũng có dạy chúng ta về 10 bài học về lòng tin

Dẫu cuộc đời bạn gặp nhiều trái ngang, lòng tin và niềm hi vọng của bạn đôi lần bị tổn thương, nhưng đừng vì thế mà mất hoàn toàn niềm tin vào cuộc sống. Một người sống không có niềm tin sẽ thấy cuộc sống ảm đảm, u tối và dễ sinh ra lối sống tiêu cực, cảm thấy mệt mỏi, chán nản sẽ bao lấy họ. Mỗi lần vấp ngã, hãy xem đó là bài học để có kinh nghiệm sống, để mình trưởng thành hơn, biết cách nhìn nhận sự việc xa hơn, sâu sắc hơn và tránh khi gặp tình huống tương tự.

Bằng kinh nghiệm của mình, kèm theo những kinh nghiệm của người khác, chúng ta chỉ nên đặt lòng tin dựa trên hành động, kết quả, không nên đặt lòng tin từ lời nói hay lời hứa hẹn. Lòng tin có nhiều mức độ khác nhau, do đó tùy tình huống mà bạn đặt vào để hạn chế hậu quả có thể xảy ra cho bản thân

Bên cạnh đó, chúng ta cũng không nên sống trong sự hoài nghi. Một vấn đề chưa có căn cứ để đạt lòng tin, hãy ghi nhận đó, để đó và thời gian sẽ giúp bạn cũng cố có nên tin hay không?

Có câu: Lòng tin như một trang giấy, một khi đã bị vò nát thì khó mà trở lại hoàn hảo ban đầu. Lòng tin rất khó xây dựng nhưng lại dễ làm mất đi. Một người tự làm cho mình mất đi sự uy tín sẽ nhận lại hậu quả khó lường như câu chuyện cậu bé nói dối chăn cừu. Do đó, Đức Phật khuyên người Phật tử hạn chế tối đa việc nói dối để không làm đau khổ cho mình và làm hại chính mình.